De provincie Belgisch Limburg is een waar fietsparadijs: er bevinden zich vele vrij liggende geasfalteerde fietspaden in deze provincie. En vaak zijn dit vrij brede fietspaden, geen smalle asfaltpaadjes door natuurgebieden zoals vaak in Nederland het geval is. De laatste jaren is en wordt her en der gewerkt om veiligere oversteken te maken waar deze fietspaden drukke doorgaande wegen kruisen. Zo zijn tussen 2020 en 2022 enkele oversteken op het Kolenspoor (fietspad over het voormalige spoor tussen As en Maaseik) aangepakt: je hoeft de N771 (Europalaan) niet meer te kruisen, er is nu een fietstunnel gemaakt. En de kruising bij de Kantonsweg is ongelijkvloers gemaakt.
Op 1 Januari 2024 had ik een ronde gefietst vanuit Opoeteren om te bezien of de fietsbrug over de N75 (Boslaan) inmiddels gereed is: helaas was de brug nog afgesloten, de werken hebben wat vertraging opgelopen, maar het zal niet meer lang duren voordat de brug wordt geopend.
Met het gereedkomen van deze fietsbrug hoef je niet meer langs Maasmechelen Village (outlet center) en een industrieterrein te fietsen en kun je via de Dilserbossen vrijwel autovrij naar de Mechelse Heide fietsen.
Er staan nog meer fietsprojecten op stapel in 2024 in Belgisch Limburg. Zo worden de spoorrails van het Kolenspoor tussen As en Genk vervangen door asfalt voor de realisatie van een snelfietspad. En volgens de laatste berichtgeving zal in mei 2024 het drijvende voet/fietspad over de waterplas bij het Terhills park gereed moeten zijn: deze pontonbrug voert je dan over de waterplas tussen enkele mijnsteenbergen (terril genoemd, of terhill). Het project heet “Fietsen tussen Terrils” (zie ook deze reportage van TV Limburg). Zuidelijker in de provincie, tussen Vroenhoven en Kanne, wordt naar alle waarschijnlijkheid “Fietsen onder de Grond” gerealiseerd (gereed in de zomer 2024) door een mergelgrot langs het Albertkanaal. Ook staat een hangbrug over het Albertkanaal op stapel (maar dat wordt alleen voor voetgangers). En eind maart 2024 gaat de schop in de grond voor de realisatie van een fietspad door de kolenwasserij van de voormalige mijnsite van Beringen. Dat zijn weer toevoegingen aan bijzondere fietsprojecten die al gerealiseerd zijn in de provincie: “Fietsen door het Water” (in Domein Bokrijk), “Fietsen door de Bomen” (in domeinbos Pijnven in het noordelijk deel van de provincie, dit deel is eind 2023 omgedoopt tot Nationaal Park Bosland) en “Fietsen door de Heide” (noordelijk van Zutendaal).
Verder zuidwestelijk in Belgisch Limburg, in de heel mooie heuvelachtige fruitstreek die Haspengouw heet, vindt je vele betonwegen door boom- en fruitgaarden die alleen toegankelijk zijn voor fietsers en landbouwverkeer. In de vroege lente fiets je hier door een ware bloesempracht van de fruitbomen. Het Fruitspoor, een voormalige spoorlijn tussen Tongeren en Sint-Truiden, is op enkele stukken al getransformeerd in een (vrij smal) fietspad. Maar Visit Limburg en de provincie hebben een plan opgesteld om dit spoor over de gehele lengte om te vormen tot een (breder) fietspad en meer beleving aan dit spoortraject toe te voegen. In mei 2023 is hiermee gestart door de stationsomgeving van Borgloon om te vormen tot een uitvalsbasis/bezoekerscentrum voor het fruitspoor.
De provincie is ook gevarieerd wat betreft landschappen (zie ook de kaartjes onder de tekst):
- In het noorden vele bosgebieden (Nationaal Park Bosland) en de twee grensoverschrijdende natuurparken Grenspark Kempen-Broek en Groote Heide.
- In het midden van de provincie ligt het Nationaal Park Hoge Kempen (Kempens Plateau) dat tot zo’n 90 meter boven zeeniveau ligt en waar je aan de randen van het plateau korte klimmetjes vindt. Hier vindt je uitgestrekte bossen, heidevelden en enkele zandverstuivingen en landduinen.
- Ook in het midden van de provincie liggen de gebieden De Wijers (een vijver- en plassenrijk gebied met onder meer Domein Bokrijk, het wordt ook wel het land van 1001 vijvers genoemd) en de Merode, een landschapspark dat grenst aan de heuvels rond de stad Diest en zich voortzet in provincie Vlaams-Brabant.
- In het zuiden ligt de heuvelachtige fruitstreek Haspengouw waar ook vele kastelen te vinden zijn en het Jekerdal.
- En natuurlijk niet te vergeten is de Voerstreek die ook onderdeel uitmaakt van de provincie maar hier helemaal niet aan grenst, een soort provincie-exclave. De zeer heuvelachtige Voerstreek grenst aan Nederlands Zuid-Limburg en is veel rustiger qua verkeer dan de Nederlandse evenknie.
- En over nagenoeg de gehele lengte van de provincie (behalve in het uiterste zuiden) ligt geheel aan de oostkant de Maasvallei waar je kilometerslang kunt fietsen langs de Maas over dijken en door de uiterwaarden.
